Рушди илми тиб дар асри XXI на танҳо ба дарёфти роҳҳои нави табобати бемориҳо, балки ба беҳтар намудани сифати зиндагии инсон равона гардидааст. Дар бисёр ҳолатҳо, хусусан ҳангоми бемориҳои музмин, вазнин ва табобатнопазир, табобати комил имконнопазир мегардад. Дар чунин шароит тибби палиативӣ ҳамчун яке аз самтҳои муҳими соҳаи тандурустӣ зуҳур мекунад. Ин навъи тиб кӯшиш менамояд, ки дард ва ранҷи беморро кам намуда, ба ӯ зиндагии боэҳтиром ва ором фароҳам оварад.
Мафҳум ва моҳияти тибби палиативӣ
Тибби палиативӣ маҷмӯи чорабиниҳои тиббӣ, иҷтимоӣ, равонӣ ва маънавӣ мебошад, ки барои дастгирии бемороне, ки гирифтори бемориҳои вазнин, пешрафта ё табобатнопазир ҳастанд, равона шудааст. Моҳияти асосии он на дар дармон бахшидани беморӣ, балки дар нигоҳ доштани сифати зиндагӣ, сабук кардани дард ва кам намудани изтиробу тарси бемор мебошад. Тибби палиативӣ метавонад дар ҳар марҳилаи беморӣ, ҳамзамон бо табобати асосӣ, истифода шавад.
Хусусиятҳои асосии тибби палиативӣ
Яке аз хусусиятҳои муҳими тибби палиативӣ муносибати ҳамаҷониба ба бемор аст. Дар ин раванд на танҳо ҳолати ҷисмонӣ, балки ҷанбаҳои равонӣ, иҷтимоӣ ва рӯҳонии инсон низ ба назар гирифта мешаванд. Сабук намудани дард бо истифодаи доруҳои махсус, аз ҷумла доруҳои зиддидард, аҳамияти калон дорад. Илова бар ин, тибби палиативӣ ба коҳиш додани дигар нишонаҳои ногувор, аз қабили нафастангӣ, хастагӣ, дилбеҳузурӣ, бехобӣ ва изтироб мусоидат мекунад.
Хусусияти дигари муҳим дастгирии равонии бемор ва аъзои оилаи ӯст. Бемории вазнин аксар вақт бо тарс, ноумедӣ ва депрессия ҳамроҳ мешавад. Дар чунин ҳолатҳо кӯмаки равоншиносӣ ба бемор барои қабули воқеият ва нигоҳ доштани устувории равонӣ мусоидат менамояд. Инчунин, дастгирии иҷтимоӣ ва маънавӣ, аз ҷумла машварат бо рӯҳониён, метавонад аҳамияти калон дошта бошад.
Яке аз ҳадафҳои муҳим инчунин дастгирии аъзои оилаи бемор аст. Наздикони бемор низ зери фишори равонӣ қарор мегиранд ва ба машварату роҳнамоӣ ниёз доранд. Тибби палиативӣ ба онҳо кӯмак мекунад, ки тарзи дурусти нигоҳубин ва муошират бо беморро омӯзанд.
Дар ҷомеаи муосир тибби палиативӣ на танҳо як самти тиббӣ, балки як нишондиҳандаи сатҳи инсондӯстӣ ба шумор меравад. Таъмини нигоҳубини шоиста барои беморони вазнин ба таҳкими арзишҳои ахлоқӣ ва инсонгароёна мусоидат мекунад. Ин равиш инчунин ба паст шудани сарбории равонии оилаҳо ва муассисаҳои тиббӣ кӯмак мерасонад.
Хулоса, тибби палиативӣ як ҷузъи ҷудонопазири системаи тандурустӣ мебошад, ки ба инсон ва қадру қимати ӯ таваҷҷуҳи махсус зоҳир мекунад. Ҳадафи асосии он на дар дароз кардани умр ба ҳар қимат, балки дар таъмин намудани зиндагии бо сифат, ором ва боэҳтиром барои беморон аст. Рушд ва густариши тибби палиативӣ дар ҷомеа нишонаи пешрафти ахлоқӣ ва иҷтимоии давлат ба ҳисоб меравад.
