АФЗАЛИЯТИ СОҲАИ МАОРИФ БЕШТАР МЕГАРДАД

Мактабу маориф ва илму дониш дар ҳар як марҳилаи таърихӣ омили муҳим ва асоси пешрафти давлату ҷомеаро таъмин мекард ва ин раванд дар замони муосир низ идома меёбад.

Дар воқеъ ҳар он давлате, ки ба соҳаи мактабу маориф таваҷӯҳ дорад, дар ҳама самтҳо муваффақ мебошад. Дар он кишварҳое, ки соҳаи маориф ва илму дониш рушд ёфтааст, ҳаёти сиёсӣ, иқтисодӣ ва вазъи иҷтимоии ин кишварҳо хеле мусоид мебошад.

Чуноне, ки таҳлилу мушоҳидаҳо нишон медиҳанд давлатҳое, ки илму дониш дар онҳо боло рафта, сатҳи маърифати шаҳрвандонаш таъмин аст, дар ин давлатҳо суботи сиёсӣ ва рушди иқтисодию иҷтимоияшон назар расанд. Ба хусус дар шароити кунунии ҷомеаи ҷаҳонӣ, ҳар як давлат барои мавқеи устувор дар сатҳи байналмилали талош мекунад ва ин раванд то рафт вусъат меёбад.

Мактабу маориф, илму дониш ва сатҳи баланди маърифатнокии шаҳрвандон дар замони муосир зери таваҷҷӯҳи бештар қарор мегирад. Чунки талаботҳои имрӯз ба соҳаи мазкур афзоиш меёбад.

Хушбахтона бо шарофати соҳибистиқлолӣ, фазои ором, сулҳу суботи комил дар кишвари азизамон Тоҷикистон, мактабу маориф, илму дониш ва сатҳи маърифатнокии шаҳрвандон боло рафта, барои пешрафту рушди соҳаҳои мухталифи ҷомеа заминаҳои мусоид фароҳам оварда мешаванд.

Бояд зикр кард, ки мактабу маориф аз рӯзҳои аввали соҳибистиқлолӣ ҳамчун соҳаи афзалиятноки ҷомеаи муосири Тоҷикистон арзёбӣ шуда, бо мақсади рушду такмили ин соҳа, аз ҷониби давлату ҳукумати ҷумҳурӣ тадбирҳои мушаххас роҳандозӣ карда мешаванд.

Ҳаминро бояд гуфт, ки имрӯз дар мамлакат бо мақсади рушди соҳаи маориф, нақша ва барномаҳои зиёди давлатӣ амали гардонида мешаванд. Инчунин барои такмил додани раванди таълиму тарбия шароитҳои мусоид ва мутобиқ ба талаботи ҷомеаи муосир фароҳам оварда мешавад.

Соҳаи мактабу маорифи кишвар тайи солҳои соҳибистиқлолӣ инкишоф ёфта, шумораи муассисаҳои таълимӣ ва муассилин ба маротиб афзоиш ёфтааст. Тибқи оморҳои мавҷуд буда, шумораи муассисаҳои таҳсилоти умумӣ дар муқоиса ба солҳои авали истиқлолият (1991) 808 – адад ва шумораи хонандагон бошанд 1млн нафар афзоиш ёфтааст. Инчунин агар солҳои аввали истиқлолият дар ҷумҳури 13 – адад муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ фаъолият дошта бошад, пас дар оғози соли 2025 – теъдоди онҳо ба 48 – адад расид. Шумораи донишҷӯён бошад, 145000 – нафар афзоиш ёфтааст. Дар баробари ин ҳоло дар кишвар 88 – адад муассисаҳои таҳсилоти миёнаи касбӣ бо фарогирии 106000 — нафар донишҷӯён фаолият мекунанд.

Бояд қайд кунем, ки дастоварду муваффақиятҳои соҳаи маориф дар дохил ва хориҷи кишвар хеле назаррас мебошанд.

Ҳамаи ин дастоварду муваффақиятҳои маорифи кишвар аз шарофати соҳибистиқлолӣ ва сиёсатӣ маориф парваронаи Пешвои Миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон сарчашма мегирад. Зарур аст, ки масъулини соҳа, тибқи дастуру ҳидоятҳои Пешвои Миллат, амал карда дар фаъолияти худ масъулияти бештарро эҳсос намоянд ва кушиш кунанд, ки раванди таълиму тарбияро ба талаботҳои замони муосир мутобиқ гардонида, дар ҳама зинаҳои таҳсилот барои беҳбудии кор тадбир андешанд.

Чуноне, ки Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни ироаи Паём таъкид намуданд «Имрӯз вазифаи мухим ва аввалиндараҷа барои масъулини соҳаи маориф аз он иборат аст, ки таваҷҷӯҳи бештарро ба масъалаи сатҳу сифати таълим, дараҷаи касбии омӯзгорон ва истифодаи техналогияи муоссир аз ҷониби онҳо, ҷори намудани технологияҳои рақамӣ дар раванди таълим равона кунанд».

Пешвои миллат, инчунин таъкид намуданд, ки талаботи замони муосир аз он иборат аст, ки минбад пешрафти давлат аз пешрафти илму дониш ва маърифати баланди шаҳрвандони он вобастаги дорад. Инчунин маъно дорад, ки ҳар милате, ки маърифати баланд ва илму дониши инкишоф ёфтаро дастрасӣ дорад, кишвари худро дар сатҳи байналмиллалӣ муарифӣ карда метавонад.

Бинобар ин зарур аст, ки дар асоси дастуру ҳидоятҳои роҳбари давлат мо ҳамагон ба таълиму тарбияи фарзандон таваҷӯҳи бештар дошта бошем ва онҳоро ба омӯзиши илму дониш ва аз худ кардани касбу ҳунар равона созем. Дар ин самт вазифаи муҳим ва масъулиятнок ба души волидон, мактаб ва аҳли ҷомеа вогузор карда мешавад.

Мо дар бахши тарбияи фарзандон аз хурдсолӣ набояд ба саҳлангорӣ роҳ диҳем. Чунки таҳлилҳо нишон медиҳанд, ки тарбияи кӯдак ҳеҷ вақт фазои миёнахолӣ набояд дошта бошад. Агар чунин ҳолат ба вуҷуд биёяд, дар ин суръат, он ҷойи холиро метавонанд, фикру ақидаҳои носолим ишғол кунанд. Бинобар ин зарур аст, ки ҳар яки мо бояд талош ба он дошта бошем, ки барои тарбияи фарзандон шароити мусоид фароҳам оварда, онҳоро дар рӯҳияи инсондӯстӣ, ватандорию меҳанпарастӣ, худогоҳию худшиносӣ, таҳамулпазирию эҳтиром гузоштан аз ҳама арзишҳои инсонӣ тарбия намуда, онҳоро шахсиятҳои комил ва ҳамаҷониба ташаккулёфта ба воя расонем. Барои расидан ба ин ҳадафҳо ҳар як фард масъулияти худро сарбаландона бояд иҷро кунад. Чунки илму дониш, маърифати баланд симои ҳар як шахс, миллат ва давлатро муарифи мекунад. Чуноне, ки Пешвои миллат таъкид мекунанд «Минбаъд сифати ҳар як давлат на аз руи шумораи аҳолӣ, балки аз сифати аҳолии он муайян карда мешавад».

Хулосаи ин андешаҳо чунин аст, ки соҳаи мактабу маориф чун ҳар вақта, зери таваҷҷӯҳи давлату Ҳукумати ҷумҳурӣ, бахусус Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон қарор дошта, барои рушди ояндаи он тадбирҳои судманд амалӣ мешаванд.