РӮЗИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ КОРМАНДОНИ ТИБ

Рӯзи кормандони тиб ба таври анъанавӣ дар кишвари мо ҳамчун иди одамоне таҷлил карда мешавад, ки худро ба кори савоб барои ҳифзи ҳаёт ва саломатии ҳамватанон бахшидаанд. Дар марҳалаи ҳозираи тараққиёти иҷтимоӣ дар мамлакат барномаи васеи тадбирҳо оид ба пешгирӣ ва кам кардани бемориҳо, аз ҷумла бемориҳои сирояткунанда, қонеъ гардондани талаботи аҳолии шаҳру деҳот ба ҳамаи намудҳои ёрии тиббии босифат ба амал бароварда мешавад. Иҷрои ин вазифаҳо аҳамияти тандурустиро ҳамчун як соҳаи махсуси фаъолияти инсон, ки ба таъмини рушди ҳамоҳангии қувваҳои ҷисмонӣ ва маънавии одамон нигаронида шудааст, афзоиш медиҳад.

Бо дарназардошти он ки тандурустӣ яке аз соҳаҳои муҳимтарини иҷтимоӣ мебошад, Ҳукумати Тоҷикистон дар даврони истиқлол маблағгузории соҳаи тандурустиро ҳамасола зиёд карда, то 2,1 миллиард сомонӣ расонидааст.

Дар ин давра зиёда аз 1450 муассисаи нави тиббӣ бунёд гардида, қариб 28 ҳазор кадрҳои дорои маълумоти олӣ ва 153 ҳазор нафар кормандони миёнаи тиббӣ тайёр карда шудаанд.

Рӯзи касбии кормандони соҳаи тиб бо мавлуди алломаи бузург Абӯалӣ ибни Сино алоқамандӣ дорад ва мо умед бар он мебандем, ки шогирдони ин шахси бузург ҳамарӯза дар хизмати халқ омода буда, баҳри беҳтар кардани сифати хизмати тиббӣ ва беҳдошти ҳифзи саломатии аҳолӣ боз ҳам саъю кӯшиши бештар мекунанд.

Пайваста қабул ва амалӣ шудани барномаву стратегияҳо ва санадҳои нави меъёрии ҳуқуқӣ вобаста ба соҳаи тандурустӣ аз таваҷҷӯҳи ҳамарӯзаи роҳбарияти кишвар, Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон шаҳодат медиҳад.

Дар фаъолияти худ мо шоҳиди он мешавем, ки кормандони тиб бо дастони шифобахш ва суханони нек ба мизоҷон тансиҳатӣ ва дарозумрӣ ҳадя менамоянд.

Воқеан, табибон ҳамеша сертараддуду пурташвишанд. Қисмате, ки масъулиятҳои вазифавӣ доранд, боз пурташвиштар. Барои ба андозае бартараф кардани ташвишҳояшон, ба онҳо низ кумаку таваҷҷуҳ лозим аст, то “рахти сафар бастани табибон”-ро дигар нашунавем.

Сафедӣ рамзи покӣ ва муҳаббати холису самимист. Шояд ба ҳамин далел шири модарон сафеду поку беолоиш аст. Дар воқеъ, онҳое, ки хилъати сафедро ба бар мекунанд, табиатан нафарони поку нексириштанд. Ба қавли Қутбӣ Киром: «Чун ният пок асту дил по касту пок аст орзу».

Дар ҷаҳони муосир, ки 18-уми август ҳамчун Рӯзи байналмилалии табибон таҷлил карда мешавад, он ба зодрӯзи поягузори илми тиб, фарзанди фарзонаи тоҷик-Абӯалӣ ибни Сино рост меояд. Ҳамон Синое, ки бо шуҳратёр гардидану ба илми тиб асос гузоштанаш аксарияти халқияту миллатҳо аз ӯ ифтихор намуда, иддао доранд, ки Сино аз онҳост. Он Синое, ки ҳар қавму қабилаву миллат аз худ медонад, баҳси дигар аст. Зеро, собит шудааст, ки Сино тоҷик аст ва ҳеҷ осораш ба забони бархе аз ҳамсоякишварҳоямон, ки иддао доранд, эҷод нагардидааст.

Масъалаи вақти пайдоиши тиббиро наметавон ба таври ниҳоӣ ҳал кард. Шубҳае нест, ки шахси ибтидоӣ ба кӯмак дар бемориҳо ва ҷароҳатҳо ниёз дошт.

Дар марҳилаи муосири рушди ҷомеаи муосир барномаи васеи чорабиниҳо оид ба пешгирӣ ва коҳиши назарраси бемориҳо, бартараф кардани бемориҳои сироятии оммавӣ, қонеъ кардани ниёзҳои аҳолии шаҳр ва деҳот дар ҳама намудҳои хизматрасонии тиббии баландихтисос амалӣ карда мешавад. Иҷрои ин вазифаҳо аҳамияти тандурустиро ҳамчун соҳаи махсуси фаъолияти инсон, ки ба таъмини рушди ҳамоҳангии қувваҳои ҷисмонӣ ва маънавии одамон равона шудааст, баланд мебардорад.

Меҳнати кормандони соҳаи тиб дар ҳама давру замон қадр карда мешуд. Дар тӯли ҳаёти худ, ҳар яки мо нохост аз лаҳзаи таваллуд бо тиб рӯ ба рӯ мешавем. Бе тиб, рушди он дар бораи рушди тамоми инсоният сухан гуфтан ғайриимкон аст.

Ҳар яки мо бояд меҳнати табибон, ҳамшираҳои шафқат, санитарҳо ва акушерҳоро қадр кунем. Ин ҳамеша чунин буд — ҳанӯз дар замонҳои иттиҳоди шӯравӣ одамон ба кормандони тиб эҳтироми зиёд зоҳир мекарданд ва ҳар якшанбеи сеюми моҳи июн Рӯзи табибро ҷашн мегирифтанд.

Тиб барои ҷалби на танҳо тамоми захираҳои муосири тандурустӣ ба равандҳои солимгардонӣ ва табобати инсон, балки фаъолона истифода бурдани имкониятҳои ҷисмонӣ, рӯҳӣ ва маънавии худи инсон пешбинӣ шудааст.

Рӯзи мутахассиси тибро на танҳо табибон ва ҳамшираҳои шафқат, балки ҳамаи онҳое, ки илми тиб бе кӯмаки онҳо кор намекунад, ки ба наҷоти ҳаёти инсон алоқаманданд, ҷашн мегиранд: муҳандисон ва технологҳое, ки таҷҳизоти навро барои табобат ва ташхиси бемориҳо ихтироъ мекунанд, химикҳо, биологҳо, лаборантҳо, санитарҳо ва ғайра.

Ин сана кайҳо аз доираи ҷашни комилан касбӣ берун буд, зеро дар ҷаҳон касе нест, ки барои кӯмак ба одамони ҷомаҳои сафед муроҷиат накунад. Маҳз дар ҳамин рӯз кормандони соҳаи тандурустӣ эҳтиеҷот ва аҳамияти худро ба таври махсус эҳсос мекунанд, аз касб, муваффақият ва дастовардҳои худ ифтихор мекунанд.

Дар ҳама давру замонҳо қаҳрамононе, ки ғамхории саломатии одамонро кори ҳаёти худ интихоб кардаанд, эҳтиром ва қадрдонӣ карда мешуданд. Рӯзи мутахассисони соҳаи тиб ҷашнест, ки ба шарофати он мо метавонем ба табибон, ҳамшираҳои шафқат, санитарҳо ва ҳамаи кормандони соҳаи тандурустӣ эҳтиром ва миннатдории беандоза баён кунем.

Аҳамияти тибро дар ҳаёти инсон ва дар маҷмӯъ инсоният аз ҳад зиёд арзёбӣ кардан душвор аст. Тааҷҷубовар нест, ки аз намояндагони касби инсондӯстона ҳар рӯз, ҳар соат садоқат ба вазифаи касбӣ, устувории инсонӣ ва ахлоқӣ талаб карда мешавад. Ҳамаи ин сифатҳо бешубҳа ба мутахассисони соҳаи тиб тааллуқ доранд. Бо меҳнати фидокорона, касбияти баланд, қобилияти аҷиби ҳамдардӣ ба одамон онҳо муҳаббати самимии тамоми аҳолиро пайдо карданд. Ва бо вуҷуди ҳама мушкилотҳо мо, бо вазъияти душвори моддии бисёре аз кормандони соҳаи тиб, онҳо вазифаи касбии худро, ки ба мардум саломатӣ ва баъзан ҳаётро бармегардонанд, фидокорона иҷро мекунанд.

Меҳнати одамон дар ҷомаҳои сафед хидмати баланд ба манфиати мардум аст. Садоқат ба кори худ, фидокорӣ, касбияти баланд ва раҳмдилӣ хусусиятҳои фарқкунандаи мутахассисони соҳаи тиб мебошанд. Бо меҳнати душвори ҳаррӯза онҳо арзишҳои бузургтарини ба инсон додашуда — ҳаёт ва саломатии ӯро ҳифз мекунанд.

Тиб ва касби тиббӣ дастоварди муҳими инсоният аст. Барои фаҳмидани тамоми моҳият, омӯзиш ва рушди минбаъдаи ин касб донистани таърихи он зарур аст. Ин ба хулоса омадан, хатогиҳоро баррасӣ кардан ва дар оянда такрор накардани онҳо кӯмак мекунад.

Тибқи анъана, дар ин рӯз ҷашн гирифтани хидматҳо ва мукофотонидани беҳтарин кормандони тиб бо ифтихорномаҳо, сипосгузорӣ маъмул аст. Ба кормандони барҷаста дар сатҳи давлатӣ унвони фахрии «корманди шоистаи тандурустӣ» дода мешавад, ки ин мукофоти олӣ барои одамоне мебошад, ки худро ба тиб бахшидаанд ва дар рушди он саҳми калон гузоштаанд.

Саломатӣ барои инсон давлати бузург ва аз зару зевар қиматтар аст ва ана ҳамин сиҳатиро маҳз табибон ва кулли кормандони муассисаҳои тандурустӣ ҳифз мекунанд.

Ҳар як корманди муассисаҳои тиб, хосатан, табибон асарҳои Абӯалӣ ибни Синоро китоби рӯимизии худ медонанд. Табибе нест, ки дар рафи ҷевони китоби худ «Донишнома», «Китоб-у-н-наҷот», пеш аз ҳама «Ал-қонун фи тиб»-ро надошта бошад. Маҳз асарҳои Синои бузург буд, ки илми тиб «Медицина» ном гирифт, ки маънои он «Мадади Сино» мебошад. Муаллифи «Ал-қонун- фи тиб» Абӯалӣ ибни Сино саломатии инсонро сарвати бебаҳо номидааст. Чи хеле ҷаноби олӣ, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар вохурию мулоқотҳои худ таъкид мекунанд, солимии миллати тоҷик дар сиҳатии ҷомеа мебошад.

Равнақи соҳаи тиб рукни муҳими сиёсати иҷтимоии давлати мост. Иҷтимоӣ будани соҳаро Сарқонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон эълом доштааст. Ин нукта дар Паёми Президенти Тоҷикистон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон низ таъкид шудааст.

Президенти мамлакат дар сиёсати оқилонаи хеш ба рушди иҷтимоиёт ва иқтисодиёти кишвар таваҷҷӯҳи хоса зоҳир намуда, таъкид доранд, ки «Агар ҳадафи мо бунёди ҷомеаи солим ва соҳибмаърифат бошад, пас таваҷҷӯҳамонро ба ҳифзи саломатии ҳар як инсон равона намоем. Дар хотир дорем, ки танҳо насли аз ҷиҳати ҷисмонӣ ва маънавӣ солим метавонад бунёдгузори ҷомеаи нав бошад».

Мо ҳамагон эътимоди комил дорем, ки кормандони соҳаи тандурустӣ барои баланд бардоштани дараҷаи хизматрасонии тиббӣ ва ба ҳаёт татбиқ кардани тарзу усулҳои нав ба нави муолиҷа, мустаҳкам гардондани саломатии халқ, пешгирии интишори бемориҳо кӯшиши бештар ба харҷ медиҳанд.

Муовини директори МДТ «Коллеҷи тиббии шаҳри Кӯлоб ба номи Р.А.» оид ба корҳои таълимӣ.

Нуруллоева Сарвиноз Аҳматуллоевна