НАҚШИ ПЕШВОИ МИЛЛАТ ДАР ТАЪМИН ВА ТАҲКИМИ ҲУҚУҚУ ОЗОДИҲОИ ЗАНОН ДАР МАМЛАКАТ

           Мо ба азму ирода ва масъулиятшиносии бонувону духтарони тоҷик ҳамчун  нерӯи бузурги ҷомеа эътимоди комил дорем ва дастгирии ҳамаҷонибаи онҳоро  идома медиҳем.

                                                                         Эмомалӣ Раҳмон

Паёми Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии кишвар, ки 28 декабри соли 2024 дар бинои  замонавии Парлумон ироа гардид,  Пешвои миллат оид ба баланд бардоштани мавқеи занон дар ҷомеаи навини Тоҷикистон, эҳтиром ба шахсияти зан-модар, саҳми бузурги онҳо дар соҳаҳои гуногуни хоҷагии халқи кишвар, иштирок  дар чорабиниҳои гуногуни мамлакат ва таълиму тарбияи насли наврас суханони муҳаббатомез гуфтанд.Паёми  Пешвои миллатро метавон як роҳнамо ва дастури сарнавиштсоз номид, зеро кулли мардумро ба фаъолияти пурмаҳсулу самарабахш ҳидоят менамояд. Паёми навбатии Сардори давлат идомаи мантиқии паёмҳои қаблӣ буда, дар он  паҳлуҳои ҳаёти ҷомеа таҳлилу баррасӣ гардида, фарогири тамоми масоил барои рушди кишвар ва таъмини зиндагии шоистаи мардум мебошад. Бахусус, масъалаи занон, ки  Роҳбари давлат ба баланд бардоштани мақоми зан дар ҷомеа ва иштироки фаъолонаи онҳо дар корҳои ҷамъиятию давлатӣ таваҷҷуҳи бевосита дорад, мебошад.   Пешвои миллат хеле бо самимият ва меҳри беандоза таъкид намуданд, ки занону бонувони мо дар баробари модари мушфиқу ѓамхор буданашон, ҳамчунин хизматчиёни хуби давлатӣ ва кормандони соҳаҳои мухталифи идораву ташкилотҳо низ шуда метавонанд.  Дар он ҷое, ки зан-модар роҳбар аст, он ҷо низоми кор пешраву самараи он назаррас аст.

Дар замони соҳибистиқлолии Ватан мақому мартабаи Зан-модари тоҷик хеле баланд гардид, яъне масъалаи беҳдошти шароити занон ҳамеша дар маркази таваҷҷуҳи Роҳбари давлат ва Ҳукумати Ҷумҳурӣ қарор дорад. Чуноне, ки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар  баромади худ қайд намудаанд: «Дар фарҳангу тамаддуни мо-тоҷикон эҳтироми зан-модар ҳамеша ҷойгоҳи хосса дорад. Вале бояд гуфт, ки мақому манзалати занону бонувон ва нақши онҳо дар эъмори давлати муосир ва рушди ҷомеа маҳз дар замони соҳибистиқлолӣ воқеан боло рафтааст имрӯз дар кишварамон пешбурди ягон соҳаро бидуни иштироки занону модарон  тасаввур кардан номумкин аст».

Асосгузори   сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар идомаи  суханрониашон ба иродаву матонати занону духтарони тоҷик баҳои баланд дода, таъкид намуданд, ки: «Мо ба азму ирода ва масъулиятшиносии бонувону духтарони тоҷик ҳамчун нерӯи бузурги ҷомеа эътимоди комил дорем ва дастгирии ҳамаҷонибаи онҳоро идома медиҳем».

Занони бонуфуз дар баробари мардон ба Ватан содиқонаю софдилона хизмат намуда истодаанд. Бевосита он касбҳое, ки занон ва бонувони тоҷик интихоб кардаанд, бисёр ҳам пурифтихор аст ва аз онҳо шуҷоату матонат, ҳушёриву зиракӣ ва истеъдодро талаб мекунад, ин аз тавоноиву иродаи қавӣ доштани онҳо шаҳодат медиҳад.

Бо итминони комил гуфта метавонем,  занону бонувоне, ки дар ҳама соҳаҳои ҳаёти ҷамъиятӣ кор ва фаъолият мекунанд, минбаъд низ дар амалисозию татбиқ намудани дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон кӯшиш ба харҷ медиҳанд.

Шукри сулҳу Истиқлолияти кишвар, ки иштироки занҳо дар ҳамаи ҷабҳаҳои зиндагӣ эҳсос карда мешавад. Занону бонувони тоҷик баробари шинохти мақому манзалати хеш дар сохторҳои мухталифи ҷомеаи муосир фаъолият мебаранд. Имрӯзҳо занони мамлакат ҳуқуқи ширкат дар ҳама сохторҳои давлатиро соҳибанд ва албатта,  кам нестанд, теъдоди занони сиёсатмадор, ки дар умури давлатӣ кору фаъолият мебаранд. Сафи намояндагии занону бонувон дар мақомоти қудратию давлатии Тоҷикистон рӯ ба афзоиш дорад, ки ин ҳам яке аз падидаҳои соҳибистиқлоли кишвар ва дастгириҳои Роҳбари давлат арзёбӣ мегардад. Симои зани тоҷик ҳанӯз дар аввалин китобҳои  мардуми куҳанбунёду фарҳангпарвар ва хештаншиносу худогоҳи мо ҳамчун фарри озоданажоду озодихоҳ, зебову зебопараст, донишманду фарҳангдӯст, диловару гурдофарид, ватандору меҳанпараст ва ҳунарманду кадбону тасвир ёфтааст.

Президенти кишвар  иродаи қавӣ ва масъулиятшиносии занонро ба инобат гирифта, онҳор ҳамчун нерӯи бузурги ҷомеа эътироф карда, барои дар ҳамаи соҳаҳои ҳаёти ҷамъиятӣ муваффақ гаштанашон пайваста талош меварзанд.  Имрӯзҳо занону бонувони кишвар тайи қариб сиву панҷ соли Истиқлоли давлатӣ дар ҳамаи соҳаҳо баробари мардон хизмат карда истодаанд. Саҳми занони тоҷик дар тарбияи насли солим, танзими расму ойинҳо ва муқовимат ба ифротгароиву хурофотпарастӣ басо арзишманд мебошад.

Зан-модар дар тарбияи ахлоқии фарзанд нақши муҳиму бориз дорад. Ба қавли Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат Эмомалӣ Раҳмон «Сухани пурҳикмату таъсирбахши занону модарони бомаърифат қудрате дорад, ки каҷравонро ба роҳи рост, ҷинояткоронро ба сидқу сафо, ношукру носипосонро ба фурутаниву шикаснафсӣ раҳнамун месозад».

Сарвари давлат ба заковати азалӣ ва нерӯи созандаи занони фарзона ва оқилаи тоҷик ҳамеша такя менамояд, зеро онҳо дар баробари ба ҷо овардани рисолати аслии худ, дар таҳкиму устувор гардонидани оила, тарбияи фарзандони бомаърифат, ватандӯсту худшинос бо заҳмату ташаббусҳои пайгиронаи худ дар рушди иқтисодиву иҷтимоӣ ва фарҳангии кишвар саҳми босазо хоҳанд гузошт.

      Воқеан зан – модар офаранда ва тарбиякунандаи башар аст. Набзи зиндагии башар  дар тамоми тӯли таърихи инсоният бо набзи зан – модар ҳамсадо, ҳамнаво ва ҳамоҳанг мебошад.

      Беҳуда нест, ки бузургони олам дар назди қадру манзалати зан- модар  сари таъзим фуруд оварда, эътироф кардаанд, ки ӯ воқеан ба як даст гаҳвора ва бо дасти дигар сайёраро меҷунбонад.  Дар ҳақиқат, мақому манзалати зан дар ҷомеа, ки худро  пешрафтаву мутамаддин мешуморанд, басо арзанда ва баланд аст.

       Мо, тоҷикон, ки барҳақ яке аз мамлакатҳои қадимаву  соҳибмаърифати дунё  ҳастем ва нақши тамаддунсози моро оламиён эътироф кардаанд, аз он ифтихор дорем, ки дар давоми  чандин  ҳазорсолаи умри миллатамон  занону модарони оқил, баномус ва соҳибхирад дар паҳлӯи мардони корзори сарбаландиҳо ва фатҳу кӯшоишҳо буданд ва  барои озодиву истиқлолияти аҷдодӣ далерона  талошу мубориза  кардаанд.

        Модари тоҷик Рӯдакӣ- султони мулки сухани Аҷамро ба дунё овард ва шеъри оламгири ӯро ҳамроҳ бо  ҳамосаи мардонагии Фирдавсӣ, осори безаволу   наҷотбахши Абуалӣ ибни Сино, ашъори пуршӯр, пур аз ишқу муҳаббат ва андарзи Хайём, Ҳофиз, Саъдӣ, Ҷомӣ ва дигар фарзандони худро  бо забони ширину гуворои  тоҷикӣ ва нарму поки тоҷикона барои наслҳо  хонд , аз боду борон ва газанди рӯзгор  ҳифз  карда, барои наслҳои оянда, аз ҷумла мову шумо ҳамчун мероси падар ва ворисонаш расонд.

        Давлати  соҳибистиқлоли тоҷикон, ки орзуи деринаи аҷдодони мо, аз ҷумла занони бофарҳанг, озодидӯст, адолатҷӯ ва тараққихоҳи миллат буд, аз ибтидои ташаккулёбии худ  ба хотири таъмини мақоми занон дар ҷомеа ва риояи ҳуқуқҳои инсонию конститутсионии онҳо ҳамаи тадбирҳои зарурӣ ва имконпазирро андешида ва тибқи меъёрҳои ҷомеаи демократӣ, ҳуқуқбунёд ва дунявӣ онҳоро татбиқ карда истодааст.  Чуноне Пешвои миллат  дар Паёми худ ёдовар шуданд: «Имрӯз бонувони мо, дар баробари фаъолият дар низоми хизмати давлатӣ, корхонаҳои истеҳсоливу хизматрасонӣ таъсис дода, ҳамчун соҳибкорони муваффақ соҳиби  эътибору обрӯ гардидаанд. Дар зарфи солҳои соҳибистиқлолӣ шумораи зиёди занону бонувони лаёқатманду баландихтисос ба хизмати давлатӣ ҷалб карда шуданд ва ин раванд минбаъд низ идома дода мешавад».

          Мардуми мо занро нуру чароѓи хонадон мегӯянд, ки беҳуда нест. Агар ба  ин ҳикмат аз лиҳози иҷтимоӣ назар андозем, то кадом андоза аҳамият доштани саломатии зан- модар ҳам барои хонадон ва ҳам барои ҷомеа ва давлат равшан мегардад. Агар зан-модар саломатии хуб дошта бошад, хонадони мо ҳамон қадар пурнур ва корҳои аъзои оила пешрав мегарданд, ки ин омил дар навбати худ шарти муҳими осоиши ҷомеа мебошад. Аз ин хотир, саломатии занон муносибати ҷиддӣ ва эҳтиёткорона мехоҳад.

          Модари точик, ки дар тӯли асрҳои дароз ба инсоният ҳазорон алломаву нобиѓаҳо додааст, сиёсатмадорону давлатдорони бузург, паҳлавонону қаҳрамонони миллатро дар домони покаш парваридааст, имрӯз ва оянда низ қодир аст фарзандоне ба дунё орад, ки номбардорони аҷдоди сарбаланду хирадманди худ бошанд ва ганҷинаи тамаддуни башарият- мисли гузаштагони хеш дурдонаҳои ноб ҳамроҳ намоянд. Занону модарони оқилу баномуси мо ҳалқаҳои заррини пайванди гузашта бо имрӯзу ояндаи миллати куҳанбунёди мо ҳастанд.

        Фарҳанги волои миллати  соҳибмаърифат ва тамаддунсози мо аз аллаи ширини тоҷикии занону модарони меҳрубон ва нексиришти мо ибтидо мегирад. Пас меарзад, ки чунин занону модарони фозилро тоҷи сар намоем ва дар назди қадру манзалати олии онҳо сари эҳтиром ва таъзим фуруд орем.

Сарвари давлат дар яке  аз баромадҳояшон оид ба мақом ва манзалати зан- модар чунин гуфтаанд: «Ҷомеае, ки ба зан-модар ѓамхорӣ менамояд, ба ояндаи худаш ѓамхорӣ мекунад. Давлате, ки нисбат ба Модар-ин сарчашмаи ҳаёт ва бақои насли инсон бепарво бошад, ояндаи худро аз даст медиҳад».

Маҳз ба ҳамин хотир, баланд бардоштани мақоми иҷтимоии занон, аз ҷумла, дар мақомоти роҳбарикунанда ҳамеша дар мадди назари Ҳукумати мамлакат қарор дорад.

Гуфтан ҷоиз аст, ки баланд бардоштани мавқеи занону бонувон ва ҳифзи ҳуқуқ ва озодиҳои онҳо масъалаи фундаменталӣ буда, Ҳукумати кишвар, ба вижа Президенти мамлакат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз замони таъсиси давлати навини Тоҷикистон ба ин масъала диққати махсус медиҳад.

Мо занони даврони соҳибистиқлолӣ шукргузорӣ мекунем, ки даҳхо санади меъёрии ҳуқуқӣ дар манзалати зан дар ҷомеа ба тавсиб расиданд.

Аз ин мефахрем, ки Ҷаноби Олӣ  муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба занон эътимод ва боварии комил дошта, онҳоро доимо пуштибонӣ мекунанд.

          Мо занҳои тоҷик бояд фарзандони худро ба роҳи рост ва барои ҳифзи Истиқлолу озодӣ, амнияти давлат ва ҷомеа, ҳимояи сулҳу оромӣ, суботи сиёсӣ, ваҳдати миллӣ ва таҳкими пояҳои давлатдории миллиамон ҳидоят намоем.

Бобошоева Ҳавасмоҳ

муаллими калони кафедраи забон ва  адабиёти тоҷик